میزان خودکارآمدی و برخی عوامل مرتبط با آن در بیماران دیابتی

مقدمه: خودکارآمدی، توانایی درک بیمار از شرایط و عوامل مؤثر بر سلامتی را امکان پذیر ساخته و وی می تواند جهت ارتقای سلامت خود تصمیم و آن را به اجرا بگذارد. این مطالعه با هدف تعیین میزان خودکارآمدی و عوامل مرتبط با آن در بیماران دیابتی انجام گردید. روش بررسی: در این مطالعه مقطعی که به صورت تصادفی بر روی بیماران دیابتی مراجعه کننده به مرکز دیابت انجام شد، اطلاعات با استفاده از پرسشنامه های دموگرافیک و خودکارآمدی حاوی 15 سؤال در مورد نحوه کنترل قند خون و اصلاح آن، انتخاب صحیح غذا، معاینه پا، ورزش و کنترل وزن جمع آوری شد. روایی و پایایی پرسشنامه سنجیده و داده ها جمع آوری شده با استفاده از نرم افزار stata و آزمون های t.test ،2χ و رگرسیون لوجستیک مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج: میانگین سنی 600 بیمار شرکت کننده، 14±1/52 سال بود. 3/57% از افراد زن و 7/42% مرد بودند. بیشترین عارضه در هر دو جنس، مربوط به عوارض چشمی بود. میانگین نمره خودکارآمدی در افراد 3/14±9/54 بود. 6/47% از شرکت کنندگان میزان خودکارآمدی پایین داشتند. میزان خودکارآمدی پایین در کسانی‏که تحصیلات پایین تری داشتند، 7/2 برابر افرادی بود که تحصیلات بالاتری داشتند(15/4-25/1 ci:7/2or=)، همچنین خودکارآمدی پایین در افرادی که عوارض داشتند، 9/1 برابر کسانی بود که عارضه نداشتند(55/2-25/1ci: 9/1or=). خودکارآمدی با سن ارتباط معکوس و با میزان آگاهی ارتباط مستقیمی داشت. نتیجه گیری: با توجه به نتایج، شناخت عوامل مؤثر و مرتبط با خودکارآمدی جهت انجام مداخلات و سیاست گذاری های مناسب در مورد این بیماری و لزوم برنامه های آموزشی بیشتر جهت افزایش میزان خودکارآمدی ضروری به نظر می رسد.